گروه الهیات، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران ، a-tabibi@araku.ac.ir
چکیده: (7176 مشاهده)
سابقه و هدف: در طول سالهای اخیر، سلامت روان بهعنوان یکی از مهمترین مباحث حوزه سلامت مطرح و رو به افزایش است. با این وجود از دیرباز همواره مکاتب الهی به معیارهای رشد و سلامت انسان توجه داشته‌اند. در همین راستا قرآن عصاره مکتب وحی، به هر دو بعد جسمی و معنوی او توجه ویژه داشته و راهکارهایی را درسطح شناختی، عاطفی و رفتاری ارائه نموده است. بر همین اساس پژوهشگر هدف خود را بررسی راهکارهای قرآنی برای رشد و ارتقاء سلامت روان قرار داد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به مرور آیاتی پیرامون راهکارهای رشد سلامت روان پرداخته شده است. سپس در مواردی از روایات و برخی دستاوردهای علم روانشناسی نیز جهت تکمیل مباحث استفاده شد. یافته‌ها: با توجه به آیات قرآن، عواملی چون ایمان به مبدا و معاد (با آثار شناختی و رفتاری آن)، میانه‌روی، تعقل و اندیشه‌ورزی، خودشناسی، محبت الهی، حضور موثر در جامعه و همدلی و ... در رشد سلامت روان موثرند. همچنین در این پژوهش به معاد بیشتر از جنبه تکاملی آن توجه شده است. نتیجه‌گیری:قرآن کریم که خود را هدایتگر انسان به سوی رستگاری معرفی می‌نماید، انسان را دارای دو بُعد مادی و معنوی می‌داند و از آنجا که سلامت روان، بیانگر نوعی تعادل روانی است، تمامی جنبه‌های وجودی انسان و هماهنگی میان نیازهای او را در بر دارد. بنابراین می‌توان گفت؛ قرآن، فردی را سالم می‌داند که بین نیازهای جسمی، روانی و معنوی تعادل ایجاد کند و در نهایت رضایت او را در نظر گیرد. مطالعه حاضر نشان داده در نگاه قرآن، مقربان از بالاترین مراتب سلامت روانی و معنوی برخوردارند و پیشنهاد می‌شود مراکز علمی و پژوهشی، زمینه‌های انس بیشتر با قرآن را فراهم نمایند.
