:: دوره 6، شماره 2 - ( 10-1400 ) ::
جلد 6 شماره 2 صفحات 35-24 برگشت به فهرست نسخه ها
تبیین پدیدارشناسی پیامدهای روانی- اجتماعی اقامه نماز جماعت در دانشجویان و کارکنان دانشگاه فرهنگیان استان اردبیل
بهنام صحرانورد* ، حافظ تره باری
گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران ، sahranavardbehnam@yahoo.com
چکیده:   (2990 مشاهده)
سابقه و هدف: در دو دهه اخیر، رفتارهای مذهبی به عنوان مؤلفه‌­های تاثیرگذار بر سبک زندگی و ارتقاء­دهنده سلامت روان مورد مطالعه قرار گرفته و پژوهشگران مختلف به­‌دنبال شناسایی رفتارهایی بوده‌­اند که بیشترین تأثیر را برمؤلفه­‌های سبک زندگی و سلامت روانی داشته‌­اند. یکی از این رفتارهای مذهبی که در دین اسلام مورد توجه بوده، اقامه نماز به‌­صورت جماعت است. پژوهش حاضر با هدف تبیین پدیدارشناسی آثار و پیامدهای روانی- اجتماعی اقامه نماز جماعت در دانشجویان، کارمندان و اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان استان اردبیل انجام شده است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و به لحاظ روش، پدیدارشناسی می‌­باشد. در این پژوهش به منظور بررسی آثار و پیامدهای روانی- اجتماعی اقامه نماز جماعت، از ۲۴ نفر از افراد متخصص و آگاه، با استفاده از نمونه­‌گیری هدفمند از نوع ملاک­‌محور تا رسیدن به اشباع نظری استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌­ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته و اسناد و مدارک علمی بود. به­‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌­ها از روش تجزیه و تحلیل تم (مضمون) و با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی در نرم‌­افزار  MAXQDA ۲۰۱۸انجام شد. روایی یافته‌­های پژوهش با استفاده از روش­‌های بازبینی توسط اعضا، بررسی همکار، مشارکتی بودن پژوهش تضمین گردید. همچنین به­‌منظور سنجش پایایی کدگذاری­‌های انجام شده، از روش‌­های بازآزمون و توافق درون­‌موضوعی استفاده گردید که به ترتیب ۸۰ درصد و ۷۹ درصد به‌­دست آمد و چون بالاتر از ۷۰ درصد بودند، پایایی آن تایید شد.
یافته‌ها: تعداد مفاهیم اولیه به‌­دست آمده از مصاحبه‌­ها، ۷۳ مفهوم بوده که در قالب سه مضمون اصلی فردی شامل مضامین فرعی (تقرب به خدا، التزام به اخلاق اسلامی و تعالی انسان)، اجتماعی و خانوادگی شامل مضامین فرعی (انسجام اجتماعی، افزایش معنویت و تقویت الفت اجتماعی) و روانی شامل مضامین فرعی (کم شدن تنش‌­های روان- تنی، بهداشت روانی و فضیلت اخلاقی) تقسیم شدند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به‌­دست آمده و برای کاربست و استفاده عملی از آثار نماز در ابعاد مختلف زندگی در جامعه، نیاز به اراده جدی عوامل تاثیرگذار در این حوزه ضروری می‌­باشد.
واژه‌های کلیدی: پدیدارشناسی، سلامت روانی، نماز
متن کامل [PDF 566 kb]   (774 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1400/10/12 | پذیرش: 1401/2/28 | انتشار: 1401/3/4


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 2 - ( 10-1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها