دانشکده علوم قرآنی آمل، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، آمل، ایران ، esfahaniquran@gmail.com
چکیده: (2634 مشاهده)
سابقه و هدف: عیون اخبار الرضا (ع) میراث گران‌سنگی است که همواره از سوی مسلمانان و عالمان به چشم تکریم نگریسته شده؛ چنان‌چه اعتبار علمی و رجالی، ویژگی‌های مثبت حدیث‌نگاری و کاربست ۳۳ منبع حدیث مشهور، این تالیف را از شاخصه‌های ویژه‌ای بهرمند نموده است. پژوهش حاضر به هدف اعتبارسنجی سندی-رجالی روایات پزشکی این کتاب، به عنوان یکی از شیوه‌های فهم و نقد احادیث طبی انجام شده است. مواد و روش‌ها: پرسش اساسی مقاله حاضر که به روش توصیفی و تحلیلی و نقلی نگارش یافته است، ارزیابی اعتبار سندی-رجالی روایات پزشکی کتاب فوق و دستیابی به درصد اعتبار آن‌ها، به عنوان یکی از شیوه‌های فهم و نقد احادیث پزشکی است. در این پژوهش با روش نقلی، توصیفی، تحلیلی و آماری و با استفاده از نرم‌افزار «درایه النور» به گردآوری اطلاعات در خصوص اعتبارسنجی روایات پزشکی عیون اخبار الرضا (ع) پرداخته شده است. یافته‌ها: دستاورد نوآورانه مقاله حاضر، کشف ۵۳ حدیث پزشکی ذیل باب ۲۸ جلد اول و باب‌های ۳۱ و ۳۳ جلد دوم و دستیابی به ۳۹ حدیث «مسند و معتبر» یعنی ۷۳/۵۸ درصد روایات پزشکی، ۶ حدیث «مسند و صحیح» یعنی ۱۱/۳۲ درصد و ۸ حدیث «مسند و ضعیف» یعنی ۱۵/۰۹ درصد روایات این باب در این باب و استخراج ۳۵۴ راوی موثق یعنی ۷۱/۶۵ درصد راویان؛ ۱۳ راوی ضعیف یعنی ۲/۶۳ درصد و ۱۲۷ راوی مجهول الحال و توصیف نشده یعنی ۲۵/۷۰ درصد روات در سلسله راویان احادیث پزشکی این کتاب است. نتیجه‌گیری:روایات پزشکی عیون از قوت سندی- رجالی بیش از دو سوم روایات و راویان برخوردارند. ضعف سندی- رجالی کمتر از یک سوم روایات و راویان حوزه پزشکی عیون قابل انکار نیست هرچند علت تامه ضعف صدوری و مفادّ احادیث فوق محسوب نمی‌شود.
Esfahani S A, Falahian P, Mohammadi F. Validation of Sanadi-Rejali Medical Hadiths of Uyun Akhbar Al-Ridha (A.S.). IHJ 2020; 5 (2) :106-113 URL: http://iahj.ir/article-1-228-fa.html
